NGUYÊN TẮC 2: HÀNH XỬ VỚI LÒNG TỰ TRỌNG
Tự trọng là một giá trị, giống như sự kiên định, lòng can đảm và sự cần cù. Hơn thế, tự trọng còn là giá trị đảm bảo cho tất cả các giá trị khác. Bạn trở thành người tốt đến mức nào còn tuỳ thuộc vào mức độ bạn sống nhất quán với những giá trị mà bạn theo đuổi.Tự trọng là cơ sở của nhân cách. Và phát triển nhân cách là một trong những công việc quan trọng nhất bạn có thể thực hiện. Xây dựng nhân cách nghĩa là tự quy định mình phải làm ngày càng nhiều những điều mà một người trung thực sẽ làm dù trong bất cứ hoàn cảnh nào. Trước khi có thể trung thực với người khác, trước hết bạn phải trung thực với chính mình, thành thật với chính mình. Có lẽ nguyên tắc sống quan trọng mà bạn cần nắm vững là cuộc sống của bạn chỉ trở nên tốt đẹp hơn, khi chính bạn trở nên tốt đẹp hơn.
Hãy tự hỏi mình: 5 giá trị nào là quan trọng nhất đối với bạn? Câu trả lời sẽ tiết lộ rất nhiều về con người bạn. Bạn sẽ sống vì điều gì, hi sinh vì điều gì, chịu đựng vì điều gì và thậm chí chết vì điều gì? Bạn sẵn sàng đứng lên đấu tranh vì điều gì, hay sẽ không đấu tranh điều gì? Bạn coi trọng giá trị nào nhất? Hãy suy nghĩ cẩn thận và thấu đáo về cầu hỏi này và nếu có thể, hãy viết ra câu trả lời của bạn.
Bạn cũng có thể đưa ra câu hỏi này. Ai, còn sống hay đã chết, là người mà bạn ngưỡng mộ nhất? Sau khi bạn đã chọn được ba hay bốn người, câu hỏi tiếp theo là: Tại sao bạn ngưỡng mộ họ? Giá trị, phẩm chất hay đức hạnh nào ở họ làm bạn kính trọng? Bạn có thể miêu tả những phẩm chất đó không? Phẩm chất nào của con người nói chung làm bạn kính trọng nhất? Đây chính là căn cứ khởi đầu để bạn quyết định những giá trị của mình. Câu trả lời cho những câu hỏi trên chính là nền tảng cho cá tính và nhân cách của bạn.
Sau khi đã quyết định năm giá trị quan trọng nhất cho mình, bạn nên sắp xếp chúng theo mức độ quan trọng. Giá trị quan trọng nhất đối với bạn là gì? Giá trị nào quan trọng thứ hai, thứ ba và kế tiếp? Hãy sắp xếp các giá trị đó một cách hợp lý và nhanh nhất để khám phá ra tính cách của bạn.
Hãy nhớ rằng giá trị nào ở trên trong bảng xếp hạng sẽ là giá trị quan trọng hơn. Bất cứ khi nào bạn buộc phải lựa chọn hành động theo một giá trị nào đó, bạn sẽ luôn chọn hành động theo giá trị ở vị trí cao nhất trong tháp giá trị của bạn. Việc bạn thật sự là ai sẽ được trả lời thông qua những gì bạn làm hàng ngày, nhất là khi bạn bị đẩy đến hoàn cảnh phải lựa chọn giữa hai giá trị hoặc hai con đường.
Các nghiên cứu cho thấy rằng, trong mọi lĩnh vực, lòng tự trọng, hay nói cách khác là sự tuân theo các giá trị của một người, luôn được đặt cao hơn các giá trị khác. Khi quyết định mua hàng của ai, khách hàng đều cho rằng sự trung thực của người bán hàng là tiêu chí số một và quan trọng nhất. Ngay cả khi khách hàng biết chất lượng sản phẩm của người bán hàng này tốt hơn và giá cả phải chăng hơn, họ cũng sẽ không mua hàng của anh ta nếu họ thấy anh ta không trung thực và tốt bụng.
Tự trọng cũng là phẩm chất hàng đầu của người lãnh đạo. Tự trọng trong lãnh đạo được thể hiện trong sự kiên trì và nhất quán, trong nỗ lực giữ lời hứa của mình. Chất kết dính tạo nên các mối quan hệ, bao gồm cả mối quan hệ lãnh đạo – nhân viên, chính là niềm tin. Và niềm tin lại dựa trên lòng tự trọng.
Lòng tự trọng quan trọng đến độ xã hội của chúng ta sẽ không thể tồn tại nếu thiếu nó. Chúng ta không thể thực hiện một vụ mua bán đơn giản nhất, nếu chúng ta không tin chắc rằng giá cả của món hàng là trung thực và sự trao đổi là trung thực. Những cá nhân và tổ chức thành công luôn là những người có lòng tự trọng trong mắt đối tác của họ. Tự trọng đã xây dựng niềm tin trong lòng các đối tác và giúp họ hoạt động thành công hơn những đối thủ không mấy được tin tưởng của họ.
Người ta nói: “Nếu lòng trung thực không tự tồn tại, nó phải được tạo ra, vì đó là cách tốt nhất để làm giàu”. Một nghiên cứu tại trường Đại học Havard cũng kết luận rằng tài sản quý giá nhất của một công ty chính là hình ảnh của họ - hay nói cách khác là uy tín của công ty đó đối với khách hàng. Từ đó có thể suy luận rằng tài sản cá nhân lớn nhất của bạn là hình ảnh của bạn trong mắt khách hàng. Uy tín cá nhân của bạn được thể hiện ở khả năng giữ lời hứa và thực hiện những cam kết.
Bạn có thể làm rất nhiều điều để nhanh chóng trở thành người người tự trọng. Thứ nhất, như trên đã nói, là xác định năm giá trị quan trọng nhất trong cuộc sống của bạn và sắp xếp chúng theo thứ tự. Sau đó, viết một đoạn văn ngắn chỉ ra ý nghĩa của các giá trị đó đối với bạn. Mỗi giá trị phải kèm theo một định nghĩa để tạo thành một nguyên tắc chủ chốt, hay kim chỉ nam cho các quyết định của bạn.
Bước thứ hai là học hỏi các nhân cách lớn. Hãy tìm hiểu cuộc sống và các câu chuyện về những con người như George Washington, Abraham Lincoln, Winston Churchill, Florence Nightingale, Susan B. Anthony... Hãy tìm hiểu những người đã thay đổi thế giới bằng sức mạnh của nhân cách. Khi bạn đọc về họ, hãy thử tưởng tượng xem họ sẽ xử sự thế nào nếu họ gặp những khó khăn như của bạn. Hãy chọn những người bạn ngưỡng mộ vì sự dũng cảm, tính kiên trì, tính trung thực và sự khôn thái của họ. Bạn sẽ tìm được những chỉ dẫn có thể giúp bạn trở thành một người thông thái.
Bước thứ ba và quan trọng nhất trong quá trình xây dựng tính chính trực là việc hình thành quan điểm của bạn. Chúng ta đều biết rằng chúng ta cảm thấy thế nào, chúng ta sẽ hành động thế ấy. Ví dụ, nếu bạn vui, bạn sẽ hành động một cách vui vẻ. Nếu bạn tức giận, bạn sẽ hành động một cách tức giận. Còn nếu bạn thấy can đảm, bạn sẽ hành động một cách can đảm. Nhưng chúng ta cũng biết rằng không phải lúc nào chúng ta cũng cảm thấy như chúng ta muốn. Tuy nhiên, nếu bạn hành động như thể bạn có một cảm xúc nào đó, hành động đó sẽ tạo ra một cảm xúc phù hợp với nó. Thực tế là bạn có thể chuyển hành động thành cảm xúc. Bạn có thể “giả vờ như vậy cho tới khi bạn thật sự đang hành động như vậy”.
Bạn có thể trở thành con người tiến bộ bằng cách cố tình hành động y hệt người mà bạn ngưỡng mộ. Nếu bạn xử sự như người chính trực, dũng cảm, quyết đoán, kiên định và có nhân cách, bạn sẽ tạo ra trong não bạn một khuôn khổ và thói quen của người đó. Hành động của bạn sẽ trở thành con người thật của bạn. Và bạn sẽ tạo ra một tính cách giống như bạn mong đợi.
